Kunstfotografie is de laatste jaren steeds populairder geworden. Gevestigde instellingen en kunstgalerieën nemen tegenwoordig kunstfotografie op in hun aanbod en over de hele wereld worden fotomusea geopend.
Het is een bloeiende nieuwe tak van de fotografie, maar wat houdt kunstfotografie precies in? En hoe word je een professionele kunstfotograaf?
In dit artikel helpen onze tips je om jezelf zowel artistiek als zakelijk te verbeteren, zodat jij aan de slag kunt om een naam voor jezelf te maken in de kunstfotografie.
Wat is kunstfotografie?
Het is moeilijk om één definitie van kunstfotografie te geven waar iedereen het mee eens zal zijn. Er is vaak een dunne lijn tussen commerciële fotografie en kunstfotografie.
Een van de belangrijkste verschillen is dat kunstfotografie vaak symbolisch is, in plaats van representatief. De visie van de fotograaf is het belangrijkste aspect van kunstfotografie. Het gaat om het tot leven brengen van een visie, emotie of creatie, in tegenstelling tot het eenvoudigweg artistiek vastleggen van wat je ziet.
Voor de duidelijkheid, het belangrijkste doel van fine art fotografie is niet om je technische vaardigheden te demonstreren. Het mag de gebruikelijke regels van fotografie breken en kan volledig vrijblijvend zijn.
Een fine art-foto kan bijvoorbeeld onscherp zijn, surrealistische of abstracte objecten bevatten en/of creatief bewerkt zijn.
Als je je voorbereidt op een fine art fotoshoot, is het belangrijk om als startpunt een concept of visie in gedachten te hebben. Dit zal je helpen om uit te zoeken hoe je je kunst en de manier waarop je de wereld ziet wilt uitdrukken.
Een andere definitie vermeldt dat kunstfotografie uitsluitend moet worden beoordeeld op haar schoonheid en betekenis - twee zeer subjectieve punten, maar wel aansluitend bij het doel dat een kunstfoto een visie, emotie of boodschap tot uitdrukking moet brengen.
Je fotografie verheffen tot beeldende kunst
Volg en analyseer het werk van beroemde fine art fotografen
Als leermethode kan het nuttig zijn om inspiratie op te doen bij anderen en hun foto's te bestuderen. Hoe zijn hun beelden met elkaar verbonden? Wat maakt ze bijzonder?
Je kunt kijken naar beroemde fine art fotografen die je bewondert en hen volgen, om hun stijl te leren kennen en boeken of artikelen lezen om hun creatieve proces te begrijpen.
Daarnaast kun je foto's maken van vergelijkbare onderwerpen om je eigen creatieve proces op gang te brengen - pas alleen op dat het je niet weerhoudt om een persoonlijke stijl te ontwikkelen.
Streef naar een authentieke, persoonlijke visie, bijvoorbeeld door onderwerpen te combineren met je eigen levenservaringen om het persoonlijker te maken. Probeer niet te letten op wat trendy is en laat je kunst niet leiden door hypes.
Experimenteer met wat jou uniek maakt
De nummer één eigenschap van alle grote kunstfotografen is het hebben van een uniek perspectief. Dat betekent niet dat je het wiel opnieuw moet uitvinden, maar dat je je persoonlijkheid of kwetsbaarheden moet laten zien in je kunst.
Door dit te doen, voel je je misschien wat angstig en nerveus over het delen van de kunstwerken. Als dat het geval is, dan betekent het dat je op de goede weg bent. Iedereen heeft fantasieën, gedachten en taboes die we voor onszelf houden - kunst kan deze op een krachtige manier blootleggen.
Zoals eerder gezegd, wees niet bang om sommige van de fotografieregels in dit proces te breken. Als je altijd de regels volgt, wordt het moeilijker om je te onderscheiden van de rest en uniek te zijn.
Bedenk altijd dat het bij kunstfotografie om de boodschap gaat en dat de technische aspecten de artistieke elementen niet mogen vertroebelen.
De technische beheersing van fotografie moet echter niet volledig over het hoofd worden gezien. De kennis van technische aspecten en hoe je deze elementen in je camera kunt gebruiken, geeft je de kracht dit als vorm van communicatie voor je visie te gebruiken. Dit betekent ook dat je niet te veel moet leunen op de automatische functies van je camera.
Creëer een samenhangend geheel van werken
Een samenhangende collectie is een verzameling foto's die enigszins in verband staan met elkaar. Dit kan bijvoorbeeld door hetzelfde onderwerp, dezelfde activiteit of dezelfde bewerkingsstijl zijn.
Als je je kunst wilt tentoonstellen in een galerie of je prints wilt verkopen, heb je een collectie nodig die je visie laat zien.
Een goed aantal voor een collectie is 10-15 werken die sterk aan elkaar verwant zijn, op een manier die ook door de kijker gemakkelijk te herkennen is.
Krijg de (juiste) mentaliteit voor een kunstfotograaf
Verzamel je ideeën
Om een visie te creëren en een samenhangend oeuvre te krijgen, is het belangrijk om je ideeën op een rijtje te zetten - te beginnen met wat brainstormen.
Gewoon gaan zitten en ideeën opschrijven helpt om creatief te worden. Let niet te veel op wat je schrijft, want het gaat erom dat je je gedachten op papier krijgt.
In eerste instantie zullen de meeste ideeën misschien onlogisch lijken en weinig betekenen en zal je er niet veel uit opmaken. Maar naarmate je de ideeën en gedachtes verder uitwerkt, kom je er achter welke richting je op wilt en wat jouw visie is.
Een paar tips om je op weg te helpen met het brainstormen:
- Over welke onderwerpen voel je je gepassioneerd?
- Welke boodschap(pen) wil je uitdragen?
- Welke onderwerpen fotografeer je graag?
- In welke technieken ben je geïnteresseerd?
"Ik heb nooit proeven of experimenten gedaan. Wanneer ik iets te zeggen had, heb ik het gezegd op de manier waarop het gezegd moest worden. Ik kan moeilijk begrijpen hoe belangrijk het woord "onderzoek" wordt gevonden in verband met de moderne schilderkunst. Naar mijn mening betekent zoeken niets in de schilderkunst. Vinden is waar het om gaat."
Pablo Picasso
Heb een kunstenaarsverklaring
Wanneer je eenmaal een collectie hebt samengesteld, heb je waarschijnlijk een kunstenaarsverklaring (artist statement) nodig.
Een artist statement is een korte uitleg waarin je uitlegt waar de werken over gaan, hoe je ze hebt gemaakt en waarom. Het helpt anderen om je visie, bedoelingen en werkmethoden te begrijpen.
Je hoeft de kunstenaarsverklaring niet per se te schrijven nadat je je project hebt voltooid - het kan heel nuttig zijn om het van tevoren te schrijven, omdat het je een leidraad kan geven bij het maken van je foto's.
Een kunstenaarsverklaring kan vrij kort zijn en hoeft niet vol te staan met technisch jargon. Zoals eerder aangegeven, volgt kunstfotografie niet noodzakelijk de normale fotografieregels. Technische aspecten die je doelbewust anders (fout) hebt toegepast, kunnen de kijker helpen te begrijpen wat jouw visie en doel voor de collectie is. Je kunt beginnen door eerst in 2-3 zinnen een overzicht te geven van je project, gevolgd door een uitleg over hoe die ideeën in je werk worden gepresenteerd.
Verwacht niet 'ontdekt' te worden
Als je artistieke projecten maakt waar je trots op bent en je wilt dat ze tentoongesteld worden, verwacht dan niet dat je plotseling door een kunstgalerie ontdekt zult worden.
Het is onwaarschijnlijk dat een commerciële galerie een fotograaf per toeval tegenkomt, ze benaderen eerder iemand die al een publiek en enige belangstelling heeft verzameld.
Een sterke online aanwezigheid op sociale media en je eigen website kunnen van cruciaal belang zijn wanneer je probeert "ontdekt" te worden. Deel uitmaken van een online gemeenschap is (tegenwoordig) erg belangrijk en helpt je om een netwerk op te zetten en uit te breiden.
Daarnaast is het belangrijk om zichtbaar te zijn voor galeriehouders, curatoren, critici en anderen in de wereld van de kunstfotografie zodat ze je op kunnen merken. Je zou hiervoor kunnen beginnen met het zoeken naar open inschrijvingen voor festivals of groepstentoonstellingen, of een team kunnen vormen met collega's om zo een eigen tentoonstelling op te zetten.
Probeer daarnaast aan zoveel mogelijk fotografiewedstrijden mee te doen, want zelfs als je niet wint, kan het zijn dat je wordt opgemerkt en herinnerd door de jury en de bezoekers.
Bouw een netwerk
Aansluitend op het vorige punt, helpt het creëren van connecties met andere creativelingen en kunstenaars je vooruit in je carrière en daarnaast helpt het je om een plek te veroveren in de kunstwereld.
Een kunstenaar kan de allerbeste kunstfoto's maken, maar als niemand ze ziet, maakt dat niet uit. Je moet dus een netwerk opbouwen om iemand te vinden die een 'in' heeft, om zo in de juiste gemeenschappen terecht te komen.
Je kunt je netwerk op verschillende manieren opbouwen. Bijvoorbeeld door in contact te komen met kunstenaars via sociale media of lokale kunstgroepen. Als je eenmaal connecties hebt, kun je samenwerken en elkaars werk promoten.
Je kunt galerie-evenementen of creatieve festivals bijwonen om gelijkgestemden te ontmoeten die wellicht interessante contacten in hun netwerk hebben.
Een andere manier is om een interessant of invloedrijk persoon online te vinden en hem of haar gewoon uit te nodigen voor een kop koffie of een videogesprek - wees vooral niet verlegen! De meeste mensen maken graag een praatje en helpen je om met anderen in contact te komen, vooral als je over hen wilt praten.
Ga vanaf het begin professioneel te werk
Door je kunstfotografie vanaf het begin professioneel te behandelen, wordt het makkelijker om een echte professional te worden.
Je moet je kunst behandelen met het respect dat het verdient, zelfs als je nog niet veel verkoopt. Afdrukkwaliteit is extreem belangrijk en niet iets om op te besparen. Als je kunstwerken bijvoorbeeld intens en levendig zijn, maar ze zien er op afdrukken dof of flets uit, dan zijn ze waardeloos.
Beperk jezelf daarnaast niet door te klein te denken. Je prints moeten het formaat hebben dat ze volgens jou verdienen.
Maak een spreadsheet om bij te houden wat je hebt verkocht, aan wie, wanneer en voor hoeveel. Dit helpt enorm om jezelf te evalueren en je werk te verbeteren, vanwege de inzichten die je uit deze informatie kunt halen.
Wanneer je met een galerie in zee gaat, wees dan zo professioneel mogelijk. De bekendste kunstenaars zijn vaak ook goede zakenmensen. Wees enthousiast, draag ideeën aan bij de galerie en wees zichtbaar, hetzij fysiek of door contact te houden via telefoon en e-mail. Uiteraard niet zozeer dat het irritant wordt, maar jezelf op een prettige manier op de voorgrond plaatsen kan je helpen om je carrière als professionele fine art fotograaf vooruit te helpen.
Een prijs bepalen voor je kunstfotografie
De prijsbepaling van kunstfotografie is niet zo eenvoudig als die van typische commerciële of freelance fotopakketten.
Er is een dunne lijn tussen het onderwaarderen van je werk en het overschatten van de waarde van je werk.
Het kan verleidelijk zijn om je kunst tegen een lage prijs te verkopen om kopers aan te trekken, maar goedkope kunst kan een slechte indruk geven van jou als kunstfotograaf (en van de hele kunstgemeenschap).
Houd daarom op zijn minst rekening met de tijd die je in het project hebt gestoken, de materialen die je hebt gebruikt en eventuele andere kosten - doe daar vervolgens een bedrag bij op om je verkoopprijs te bepalen.
Je moet op zijn minst rekening houden met de tijd die je in het project hebt gestoken, de materialen die je hebt gebruikt en eventuele andere kosten - tel daar dan een bedrag bij op om je verkoopprijs te bepalen.
Wees echter niet hebzuchtig. Wanneer je pas net begint, kun je je prints niet op hetzelfde niveau prijzen als iemand die al jaren in de industrie zit. Je moet jezelf nog bewijzen en een naam voor jezelf maken. Houd hierbij in gedachten dat je je prijzen altijd kunt verhogen, maar dat verlagen er onhandig uitziet.
Waar je naar op zoek bent is een 'sweet spot'. Een prijs die zowel recht doet aan de kwaliteit van je kunst alsook helpt een momentum op te bouwen doordat mensen je kunst kopen, erover praten en het verder vertellen.
Steeds meer kunstgalerieën plaatsen prijzen op hun website. Online onderzoek kan je een idee geven van wat andere fotografen vragen voor hun kunstwerken. Je kunt ook andere kunstenaars of galerieën vragen wat zij een eerlijke prijs vinden voor jouw kunstfotografie.
Conclusie
Kunstfotografie kan in het begin intimiderend lijken. Door de tijd te nemen om je voor te bereiden en de bovenstaande tips en trucs te gebruiken, maak je een betere kans om werk van hoge kwaliteit te maken en hiervoor te worden erkend.
Een laatste tip: wees niet bang om hulp te vragen. Vraag vrienden, collega's en andere fine art fotografen om tips en aanwijzingen voor je werk. Kritiek is een goede zaak tijdens je ontwikkeling en kan je alleen maar helpen jezelf te verbeteren. Dit betekent natuurlijk niet dat alle kritiek die je krijgt geldig of nuttig is, maar wijs kritiek nooit op voorhand af en denk na over wat ermee bedoeld kan worden.
Door te experimenteren en met vallen en opstaan ga je jezelf, je technieken en je werk in de loop der tijd zien verbeteren. Dit geldt niet alleen voor je fotografievaardigheden, maar ook op het gebied van netwerken en je zakelijke vaardigheden.
Bij Tones Gallery zijn we altijd op zoek naar veelbelovend en opkomend talent. Als je een of meer collecties hebt gemaakt en op zoek bent naar vertegenwoordiging, stuur ons dan gerust een bericht met je collecties.
Aarzel daarnaast niet om contact met ons op te nemen als je op zoek bent naar begeleiding, tips of algemeen advies. Wij helpen je graag verder. Je kunt ons rechtstreeks bereiken op artists@tonesgallery.com.