How to frame a print by yourself

Hoe kan ik zelf een print inlijsten?

We krijgen vaak de vraag "Hoe kan ik zelf een afdruk inlijsten?" en of het überhaupt mogelijk is om dit zelf te doen. Hoewel we aanraden om naar een professionele lijstenmaker te gaan, is het mogelijk om je eigen prints of andere kunstwerken op papier zelf in te lijsten.

In dit artikel leggen we uit hoe je zelf een afdruk kunt inlijsten. Ben je nog op zoek naar je perfecte kunstwerk? We hebben ook een artikel geschreven om je te helpen kunst te kopen, welke je eerst zou kunnen lezen. 

Een goede inlijsting is een van de meest effectieve manieren om kunst op papier te beschermen en te verzorgen. Het is dus belangrijk dat dit correct en zorgvuldig wordt gedaan.

Aan het eind van dit artikel zou je moeten weten welke materialen je nodig hebt, of je wel of niet moet inlijsten en hoe je kunst precies moet inlijsten.
Laten we beginnen!

Benodigde materialen

  • Lijst, inclusief glas
  • Kunstwerk
  • Zuurvrije passe-partout
  • Precisie mes/X-Acto mes
  • Metalen liniaal
  • Zuurvrije schilderstape
  • Microvezeldoek
  • Optioneel: kunststof afstandhouders
  • Optioneel: glasreiniger/water en afwasmiddel

Wel een passe-partout of niet?

Het is je vast wel eens opgevallen dat veel ingelijste kunstwerken een soort kartonnen "rand" om het kunstwerk hebben. Dit heet een passe-partout, soms ook wel mat genoemd.

Kunstwerk met passe-partout

Het is in feite kartonpapier met een uitsparing waardoor het kunstwerk wordt weergegeven. De uitsparing wordt een "diafragma" genoemd.

Een passe-partout geeft wat ademruimte tussen het kunstwerk en de lijst zelf.

Het tegenovergestelde van een passe-partout is om een kunstwerk 'full-bleed' in te lijsten, wat betekent dat het kunstwerk helemaal tot aan de rand van de lijst doorloopt.

In het algemeen geeft een passe-partout extra ruimte en nadruk aan de muur voor kleine werken. Het passe-partout rond een kleiner kunstwerk kan in verhouding vrij groot zijn.

Grotere kunstwerken en werken met een ingebouwde rand komen vaak beter tot hun recht in full-bleed. Een passe-partout kan ook voor grote stukken werken, maar wij raden aan om in verhouding tot het kunstwerk een smallere passe-partout te gebruiken.

Het al dan niet gebruiken van een passe-partout is vaak een kwestie van persoonlijke smaak.

Voor het behoud van kunst is het beter om kunst op papier in te lijsten met een passe-partout of met afstandhouders. Als een afdruk direct contact heeft met het glas, kan het zich na verloop van tijd aan het glas hechten. De passe-partout of afstandhouder zorgt voor een barrière zodat het kunstwerk het glas van de lijst niet kan raken.

Grootte van de lijst

Afhankelijk van of je een passe-partout wilt of niet, kun je nu de maat van je lijst bepalen. Je kunt een lijst met een speciale maat bestellen, er een uit een woonwinkel halen of er een vinden in een kringloopwinkel.

Als je een passe-partout wilt, moet je lijst uiteraard breder en langer zijn dan je print. De meeste mensen kiezen voor een passe-partout van ongeveer 5 cm, maar een passe-partout tussen de 5-15 cm is ook goed.

Tel de afmetingen van de passe-partout op bij de afmetingen van het werk - vergeet niet dat de passe-partout aan alle 4 de zijden van het werk doorloopt, dus 5 cm witruimte voegt 10 cm toe aan de totale breedte/lengte - en voilà, dat is je lijstmaat.

Type glas

Vervolgens is het tijd om te kiezen welk glas je wilt gebruiken - als dat er is - om je nieuw verworven kunstwerk te beschermen.

Glazen voorkant van de lijst voor een kunstprint

Er zijn een aantal verschillende mogelijkheden, afhankelijk van de grootte van uw afdruk, uw budget en de plek waar u het kunstwerk wilt ophangen.

Geen glas

De eerste optie is om geen glazen bescherming in de lijst te gebruiken. Afhankelijk van de stijl van de lijst die je gebruikt, kan dit de esthetisch meest aantrekkelijke optie zijn. Zonder glas kan je het kunstwerk en de textuur van dichtbij zien en zijn er geen reflecties die je kijkervaring kunnen verstoren. Als we naar de kosten kijken, is het natuurlijk ook de goedkoopste optie om géén glas te gebruiken.

Er zijn echter ook een paar nadelen aan het niet gebruiken van glas. Aangezien het kunstwerk blootgesteld is aan de lucht, zullen vuil en viezigheid zich na verloop van tijd gemakkelijker aan het kunstwerk hechten.

Er is ook een groter risico op beschadiging van het kunstwerk doordat het per ongeluk kan worden aangeraakt of ertegenaan kan worden gestoten wanneer men er bijvoorbeeld langs loopt.

Ten slotte zal UV-straling van zonlicht het papier en de inkt na verloop van tijd aantasten, waardoor het kunstwerk zal verkleuren en verbleken. U kunt dit proces vertragen door een goede plek te kiezen om het werk op te hangen.

Plexiglas

Plexiglas of acryl heeft een lange weg afgelegd in de laatste 1-2 decennia en is nu de standaard in de industrie. Het heeft verschillende voordelen:

Plexiglas is vaak helderder dan gewoon glas, dat een groene tint kan hebben.

Plexiglas is relatief licht in gewicht, vergeleken met glas, waardoor het kosteneffectiever is om te verzenden en meer geschikt is voor grote frames.

Plexiglas breekt niet zo gemakkelijk als glas.

Er zijn verschillende UV-beschermende coatings beschikbaar, die je kunstwerk beschermen. Ontspiegeld plexiglas zorgt voor een goede kijkervaring vanuit alle hoeken.

Er zijn echter ook enkele nadelen aan plexiglas om in gedachten te houden.

Hoewel plexiglas moeilijk te breken is, krast het gemakkelijk. Daarom vereist het ook speciale zorg bij het schoonmaken: gebruik daarom nooit keukenpapier, maar alleen microvezeldoekjes om acrylglas schoon te maken.

Glas

Glas is breekbaar en zwaar, maar loopt over het algemeen minder risico op krassen en is veel gemakkelijker schoon te maken dan plexiglas.

Niet al het glas is gelijk. Het meest gebruikte glas voor goedkope, kant-en-klare lijsten biedt geen UV-bescherming en heeft vaak een groenige tint, wat het zicht kan beïnvloeden.

Volkomen helder glas is ook beschikbaar als "high-end" materiaal, het zogenaamde museumglas.

Museumglas

Museumglas biedt een van de helderste en niet-reflecterende manieren om het kunstwerk erachter te zien. UV-beschermende coatings zijn vaak een standaard in museumglas, en bieden een goede bescherming voor de kunst. Dit glas is echter wel zeer kostbaar, een factor die je in overweging zult moeten nemen bij het kiezen van een glassoort.

Het inlijsten van een print

Nu je een lijst en eventueel een passe-partout hebt, is het tijd om je afdruk in te lijsten.

1. Open de lijst

Een lijst bestaat meestal uit glas, een papieren inleg, (voorgesneden) passe-partout, steunkarton en soms een laag bruin kraftpapier.

Open kunstwerk lijst, met alle onderdelen uitgestald aan de zijkanten

Als er bruin papier aan de achterkant van je lijst zit (vaak het geval bij klassieke lijsten), kun je dat verwijderen door langs de binnenrand van de lijst te knippen.

De volgende stap is het verwijderen van de achterplaat, die vaak op zijn plaats wordt gehouden met metalen klemmen, nietjes of zelfs spijkers. Haal deze er voorzichtig uit. De papieren inleg achter de achterplank kan worden weggegooid.

De lijst kan geleverd zijn met een voorgesneden passepartout, een volledige passepartout of zonder passepartout. Na deze laag komt het glas. Dat kan echt glas of plexiglas zijn.

Leg alle lagen voorzichtig aan de kant.

2. Plaats de print

Met een voorgesneden passe-partout:

Leg de passe-partout met de beeldzijde naar beneden op een tafel. Leg je afdruk over de opening, ook met de afdrukzijde naar beneden. Knip 4 kleine stukjes zuurvrije tape af om de hoeken vast te plakken. Houd het passe-partout en de afdruk omhoog om te zien of het werk recht zit. Als dat niet het geval is, pas het dan aan en plak het voorzichtig opnieuw vast.

het plaatsen van de print in een lijst
het vastplakken van een kunstwerk aan de passe-partout

Als je zelf je passe-partout snijdt:

Begin met het centreren van uw kunstwerk op het passepartout. Een vuistregel is om het kunstwerk horizontaal te centreren, terwijl je het verticaal een klein beetje verschuift, door onderaan iets meer witruimte te laten dan bovenaan. Dit brengt het kunstwerk visueel in evenwicht en voorkomt dat het er topzwaar uitziet.

Als je tevreden bent met de positie, markeer je de afmetingen van het kunstwerk op de passe-partout. Snijd de opening uit met behulp van het precisie mes/X-Acto mes en de metalen liniaal.

Nadat je de opening hebt gemaakt, leg je de afdruk met de voorkant naar beneden op de achterkant van de mat. Zet het vast met een paar stukjes zuurvrije tape.

Als je full-bleed gaat inlijsten:

Plaats de kunststof afstandhouders aan de binnenkant van de lijst of bevestig ze direct op het glas. Kunststof afstandhouders zijn dunne, transparante staafjes die aan de zijkanten van uw lijst worden geplakt. Ze creëren een ruimte tussen uw afdruk en het glas, zodat het kunstwerk het glas niet raakt.

Het kunstwerk moet worden geprepareerd voordat je het in de lijst plaatst. Dit betekent simpelweg dat het kunstwerk moet worden bevestigd op een onbuigzaam of stijf materiaal. Dit kan je zelf doen of professioneel laten doen. Zorg er wel altijd voor dat zowel de lijm als de montageplaat zuurvrij zijn.

Voordat we alle lagen terug in de lijst plaatsen, is het tijd om...

3. Het glas schoon te maken

De binnenzijde van het glas moet schoon en stofvrij zijn voor een scherpe presentatie van het kunstwerk.

Een goede veeg met een microvezeldoek haalt eventueel stof en/of vlekken weg.

Als u echt glas gebruikt en er zeker van wilt zijn dat het brandschoon is, kunt u het schoonmaken met water en afwasmiddel, gevolgd door het drogen met een schone theedoek. Veeg het af met een verfrommelde, schone krant of een schoon microvezeldoekje om eventueel achtergebleven stof te verwijderen.

Na het schoonmaken is het belangrijk om het glas slechts aan één kant aan te raken!

4. Plaats de afdruk in de lijst

Het glas moet volledig droog zijn voordat de lagen terug in de lijst worden gezet.

Begin met het glas, dan het kunstwerk (dat op het passepartoutkarton is bevestigd). Leg vervolgens de achterwand bovenop het kunstwerk.

Als je voor kunststof afstandhouders hebt gekozen, zit het glas al in de lijst voordat je de afstandhouders bevestigt. Vervolgens plaats je het gemonteerde kunstwerk daarop, waarbij je ervoor moet zorgen dat deze goed op de afstandhouders ligt. Aangezien het kunstwerk al op stevig materiaal is gemonteerd, is een achterwand mogelijk overbodig.

5. Het dichtmaken van de lijst

Hoe de achterkant van de lijst wordt afgesloten, hangt af van de lijst. Sommige lijsten hebben metalen sluitingen of schroeven.

Je kunt ook punaises, nietjes of spijkers gebruiken om het frame stevig af te sluiten. Let bij deze mogelijkheden wel op de achterplaat, zodat deze niet wordt beschadigd

Bij sommige lijsten kunt u geen van deze mechanismen gebruiken. In dat geval kunt u lange stroken (zuurvrij!) plakband gebruiken om de randen van de achterkant van de lijst op zijn plaats te houden.

Sluiten van de lijst na het zelf inlijsten van een kunstwerk

Een laatste opmerking

Gefeliciteerd, je hebt jouw kunstwerk ingelijst!

P.S. De materialen die je gebruikt voor het inlijsten kunnen het kunstwerk maken of breken - letterlijk. Zorg er altijd voor dat de materialen die je gebruikt van archiefkwaliteit zijn en dat ze zuurvrij zijn. Dus zuurvrije tape, papier, achterwand, etc.

Terug naar blog