How to hang art - a simple guide

Het ophangen van kunst

Introductie

Het ophangen van kunst is een leuk en creatief proces dat een zorgvuldige planning en afweging van verschillende factoren vereist, vooral als het om waardevolle of sentimentele stukken gaat. Het is belangrijk de tijd te nemen om zowel de technische als de esthetische aspecten van het ophangen van kunstwerken zorgvuldig te overwegen, zodat ze optimaal tot hun recht komen. In dit artikel geven we enkele tips en richtlijnen voor het ophangen van kunstwerken, waaronder tips voor het kiezen van de locatie, de verlichting en het ophangen van de werken. Of je nu een doorgewinterde kunstverzamelaar bent of gewoon een persoonlijk tintje aan je huis wilt geven, deze tips helpen je om je kunst mooi en zelfverzekerd op te hangen.

fine-art piece hanging above sofa in living roomKunstwerk in bovenstaand beeld door Andreas Ortner

Het kiezen van een locatie

Het begint allemaal met het kiezen van de juiste plaats voor je nieuwe kunstwerken. Of de stukken nu in de woonkamer, hal, slaapkamer of keuken komen te hangen, met de onderstaande tips haal je het meeste uit al je kunstwerken.

Choosing a location for a fine-art piece

Kunstwerk in bovenstaand beeld door Mathieu Puga

Het effect van hoogte

Hoe hoog kunst moet worden opgehangen is een steeds terugkerende vraag en er is geen eenduidig antwoord. Er zijn wel een aantal richtlijnen die je kunnen helpen een stijlvolle ruimte te creëren. De drie belangrijkste factoren om rekening mee te houden zijn de grootte van het kunstwerk of de kunstwerken, de hoogte van de kamer en de verwachte kijkhoogte. De hoogte van de muren in de kamer kunnen een grote rol spelen bij de uitstraling van je kunstwerk. Als de muren erg hoog zijn, kun je het werk hoger aan de muur hangen om te profiteren van de verticale ruimte. Aan de andere kant, als de muren lager zijn, wil je het werk misschien op een meer traditionele hoogte hangen. Wat is die 'traditionele hoogte', vraag je je misschien af? Een veelgebruikte vuistregel is om het midden van een kunstwerk op te hangen op een gemiddelde kijkhoogte van ongeveer 60 inches ofwel 1,50m. Dit is een goed uitgangspunt, maar wij raden aan de hoogte aan te passen aan uw eigen lengte. Hang de kunst dus op uw kijkhoogte. Daarnaast ziet wandkunst er meestal het beste uit in de ruimte als het wordt opgehangen op een hoogte van ongeveer 2/3e van de hoogte van de muur. Ten slotte raden wij aan rekening te houden met het verwachte gebruik van de kamer. Zo kun je bijvoorbeeld, als het een woonkamer is waar mensen veel zullen zitten, het kunstwerk lager hangen dan wanneer het in een gang of trappenhuis zou hangen.

Voor meer informatie over het kiezen van een locatie voor jouw kunst hebben we een uitgebreid artikel geschreven.


hanging fine-art photography on a less tall wall hanging fine-art on a high wallWerken in bovenstaande beelden door Jildo Tim Hof

Het effect van formaat

De grootte van het kunstwerk is een andere belangrijke factor bij het kiezen van een locatie. Een groot werk is misschien beter geschikt voor een grotere muur, terwijl een kleiner werk overweldigd kan worden op een te grote muur. Het is daarnaast belangrijk om een zo groot mogelijk deel van de muur te gebruiken en de collectie in lijn te brengen met de vorm van de muur. Een strak gegroepeerd even aantal werken kan geweldig werken om een grote ruimte of een hoge muur in evenwicht te brengen, maar vergeet niet om kleinere stukken te kiezen voor smallere of lagere muren en grotere canvas werken voor grote muren. Zo behoudt je de balans.

Werk in bovenstaand beeld door Andreas Ortner

Andere factoren

Naast hoogte en grootte zijn er nog enkele andere factoren om rekening mee te houden bij het kiezen van een plaats voor je kunstwerk. Denk hierbij aan verlichting, muurkleur, de aanwezigheid van andere decoraties en natuurlijk je persoonlijke voorkeur. Houd rekening met het natuurlijke licht in de kamer waar je het kunstwerk wilt ophangen en kies een locatie die ofwel door dat licht wordt verlicht of meer kunstmatig kan worden verlicht, afhankelijk van de hoeveelheid natuurlijk licht in de kamer. De kleur van de muur kan ook van invloed zijn op de uitstraling van het kunstwerk. Je kunt kiezen voor een neutraal gekleurde muur om het kunstwerk te laten opvallen of voor een felgekleurde muur om visuele impact te creëren. 

Voor meer informatie over het effect van muurkleuren en kleuren van lijsten hebben we dit artikel geschreven.

De afstand tussen het kunstwerk en andere decoraties in de kamer is ook belangrijk. Hier zal de keuze gemaakt moeten worden tussen het ophangen in de buurt van andere kunstwerken om een samenhangend geheel te creëren of het ophangen aan een relatief kale muur om het kunstwerk meer visuele impact te geven. Uiteindelijk is de plaats van het kunstwerk een kwestie van persoonlijke voorkeur, dus wees niet bang om te experimenteren met verschillende locaties en kijk wat jou het beste lijkt!

collage of fine-art photography pieces
Werk in bovenstaand beeld door Jildo Tim Hof

Het effect van verschillende soorten verlichting

De juiste verlichting kan een kunstwand maken of breken. De perceptie en het effect van kunst is sterk afhankelijk van het licht waarin het wordt gepresenteerd. Directe verlichting creëert een heel andere beleving en sfeer dan indirecte verlichting en dat heeft ook gevolgen voor jouw kunst thuis. In dit deel gaan we dieper in op het onderwerp verlichting en hoe dit van invloed is op de uitstraling kunst. We behandelen verschillende soorten verlichting, waaronder sfeerverlichting, directe verlichting, indirecte verlichting en aanpasbare verlichting, en geven tips voor het kiezen van de beste verlichting voor uw kunstwerken.

Sfeerverlichting

De verlichting van de kamer, inclusief natuurlijk en kunstmatig licht zoals plafondlampen of staande lampen, moeten het kunstwerk voldoende verlichten. Denk hierbij aan de intensiteit, richting en timing van het licht en hoe deze het kunstwerk beïnvloeden. Een werk met levendige kleuren heeft bijvoorbeeld misschien zachtere, indirecte verlichting nodig, terwijl een zwart-witfoto meer directe verlichting kan verdragen. Samen creëren de verschillende lichtbronnen een sfeer die bij het werk moet passen.

properly lit fine-art piece in a museum style setting
Werk in bovenstaand beeld door Erica Ferraroni

Directe verlichting

Railverlichting of fotolampen kunnen gericht licht geven om zo bepaalde werken of onderdelen van werken te benadrukken, maar pas op dat u niet te veel gebruikt, want dat kan harde schaduwen veroorzaken en de kleuren dof maken. Instelbare dimmers kunnen helpen de intensiteit van het licht te regelen om de optimale balans voor jouw kunstwerk te vinden, gedurende de dag en het jaar. Ongeacht de hoeveelheid natuurlijk licht in de ruimte.

Fine-art photography print hanging on wall with indirect lightingWerk in bovenstaand beeld door Chris König

Indirecte verlichting

Licht dat weerkaatst tegen muren of het plafond creëert een zacht en subtiel lichteffect. Een groot voordeel van indirecte verlichting is dat het geen schaduwen of harde lijnen creëert en een zachtere, subtielere kijkervaring mogelijk maakt. U kunt dit bereiken met wandlampen, staande lampen of zelfs kaarsen. Zorg er hierbij voor dat er een lampenkap zit tussen de lichtbron en het kunstwerk. Zodat alleen gereflecteerd licht op het kunstwerk komt.

Hanging wall art piece showing indirect lightingWerk in bovenstaand beeld door Tom Kluyver

Verstelbare verlichting

De mogelijkheid om de verlichting aan te passen stelt u in staat deze af te stemmen op het tijdstip van de dag of de behoeften van het kunstwerk. Dit is vooral nuttig als u verschillende kunstwerken hebt, omdat ze elk verschillende lichtomstandigheden kunnen vereisen. Overweeg het gebruik van spots of dimbare lampen om op verschillende momenten van de dag en het jaar de juiste sfeer te kunnen creëren.

Samengevat: verlichting is een cruciaal aspect om kunstwerken tot hun recht te laten komen en mag niet over het hoofd worden gezien. Door bovenstaande tips te volgen, kunt u de juiste verlichting voor uw kunstwerk vinden en een prachtige display creëren. Maar vergeet niet, wat werkt voor het ene kunstwerk werkt misschien niet voor het andere en wat werkt voor iemand anders is misschien niet naar jouw smaak, dus experimenteer gerust met verschillende verlichtingsopstellingen om te vinden wat het beste werkt voor jouw kunst en persoonlijke smaak.

Het arrangeren van kunst

Als je één individueel werk ophangt, dan ben je bijna klaar om je kunstwerk daadwerkelijk op te hangen!

Werk je met meerdere kunstwerken? Dan zijn er nog een paar punten waar je rekening mee zou kunnen houden, met betrekking tot het indelen van je muur.

In het algemeen is het bij galeriewanden het beste om prints en foto's te kiezen met een vergelijkbaar thema en consistente lijsten voor een harmonieuze uitstraling. Ook moeten alle werken op gelijke afstand van elkaar aan de muur hangen, zodat er geen muur wordt gecreëerd die misplaatst of zelfs chaotisch aanvoelt.

Wij raden aan middelgrote en grote stukken op te hangen met 5-10 cm tussenruimte en kleinere stukken met 3-5 cm tussenruimte. Dit is het eenvoudigst als alle stukken even groot zijn, maar zelfs als dat niet het geval is, kunt u een mooie kunstmuur creëren door ten minste op één lijn een afstand tussen de kunstwerken te houden die consistent is. Kies bijvoorbeeld een horizontale lijn en hang alle kunstwerken onder en boven die lijn met dezelfde afstand.

Three fine-art pieces hanging side by side showing proper spacingWerken in bovenstaand beeld door Jildo Tim Hof

Wanneer je twee stukken ophangt, kun je ze gewoonlijk het beste als één geheel behandelen en ze op de gewenste hoogte van de vloer hangen, op gelijke afstand van het midden van de combinatie. Dezelfde regel geldt voor groepen van drie en vier. Het belang hiervan is goed te zien bij kunst die gecentreerd is boven meubilair, zoals een bank of eettafel.

Meer weten over de afstand tussen kunst en meubels? Lees hier verder

Two art pieces with enough spacing hanging next to each other on a wallWerk in bovenstaand beeld door Jildo Tim Hof

Of je kunst ophangt in even of oneven aantallen speelt ook een belangrijke rol. Probeer wel in alle gevallen de afstand tussen de stukken gelijk te houden om een samenhangend gevoel te creëren. Een even aantal werken is geschikter voor opstellingen die uit meerdere rijen of kolommen bestaan, terwijl een oneven aantal over het algemeen beter tot zijn recht komt in een enkele rij of kolom. Voor een gang of wand achter een sofa kan hoge of smalle kunst de ruimte meer volume geven zonder overvol te lijken. In deze situatie is ruimte tussen de werken misschien nog wel belangrijker dan anders, wij raden aan om hier dan ook 8-15cm tussenruimte te hanteren. Als vuistregel kun je je hand, met gesloten vingers, gebruiken om de onderlinge afstand te bepalen.

Collage of equally spaced fine-art printsWerken in bovenstaand beeld door Marco Maljaars

Voordat je je kunst ophangt, is het handig om de stukken op een tafel of op de grond te leggen en ze te verschuiven tot je een opstelling hebt gevonden die je mooi vindt. Als je met grote stukken werkt, is het misschien gemakkelijker om een foto van elk kunstwerk te maken, en die af te drukken en te gebruiken om verschillende opstellingen uit te proberen.

Als je eenmaal een mooie opstelling hebt gevonden, kun je van elk kunstwerk de omtrek op een groot stuk papier aftekenen, en vervolgens dat papier als sjabloon gebruiken om de stukken aan de muur te hangen. Zonder opnieuw te hoeven meten op de muur.

Tape outline on wall, showing where an artpiece would come

Hanging the pieces

Als het gaat om het ophangen van muurkunst, kunnen het type muur en het gewicht van het kunstwerk dat wordt opgehangen van grote invloed zijn op de bevestigingsmiddelen die nodig zijn. De meeste muren zijn gebouwd met een holle structuur, bedekt met relatief zacht pleisterwerk of gipsplaat. Hierdoor kan het moeilijk zijn de latten erachter te vinden en soms zijn de latten niet op de plek waar je het werk wilt ophangen. Voor deze oppervlakken zijn speciale bevestigingsmiddelen voor holle wanden de oplossing. Bouwmarkten hebben deze in verschillende maten op voorraad.

Betonnen of bakstenen muren daarentegen vereisen een andere aanpak. Muurpluggen, verkrijgbaar bij de meeste bouwmarkten, worden gebruikt om een ophangschroef te ondersteunen. Met een boormachine met carbide punt wordt een gat gemaakt voor de plug, die vervolgens op zijn plaats wordt gehamerd, waarna de schroef erin kan worden gedraaid. IJzerhandelaren kunnen u de juiste schroef- en boorgrootte voor dit type wand aanbevelen.

Houten lambrisering is een ideaal oppervlak voor het ophangen van wandkunst. De meest gebruikelijke hardware voor dit type wand zijn houtschroeven, die gemakkelijk te installeren zijn met een schroevendraaier. Dit is een geweldige optie voor thuiskantoren, waar paneelwanden een perfecte achtergrond kunnen vormen voor een hangende kunstwerk.

Op het gebied van de daadwerkelijke hardware voor het ophangen van kunstwerken zijn er verschillende opties om uit te kiezen. Een schilderijhanger, die meestal bestaat uit een schuine spijker en een metalen haak, biedt voldoende steun voor de meeste ingelijste kleine en middelgrote kunstwerken. Voor grotere lijsten wordt vaak aangeraden twee of meer hangers te gebruiken. Voor zwaarder werk is het ook aan te raden om muurankers of pluggen te gebruiken, gemaakt van plastic of nylon, welke fungeren als hulzen waarin een schroef kan worden vastgedraaid. Er moet een voorboorgat in de juiste maat worden geboord, waarna het anker op zijn plaats wordt getapt en de schroef wordt vastgedraaid. Dit type bevestigingsmateriaal wordt aanbevolen voor lichte beugels op gipsplaat of pleisterwerk.

Werk in bovenstaand beeld door Tom Kluyver


Expansiebouten kunnen in de muur worden geslagen zonder boormachine. De bout wordt met een platte schroevendraaier rechtsom gedraaid en vastgezet door hem linksom te draaien. Dit type beslag wordt aanbevolen voor zwaardere voorwerpen zoals spiegels, boekenplanken en beugels of grotere kunstwerken.

Tuimelbouten daarentegen hebben verende "vleugels" die uitklappen zodra ze in de muur zitten. De bout wordt in de muur geboord en aangedraaid met een schroevendraaier, waardoor de vleugels uitzetten en de muur vastgrijpen. Tuimelbouten zijn een goede keuze voor zwaardere klussen, maar als de bout eenmaal uit de muur is gehaald, zullen de vleugels loskomen en achter de muur vallen.

Als u twijfelt over het constructiemateriaal, de hardware of de techniek om het kunstwerk op te hangen, is het verstandig de hulp van een vakman in te roepen. Die zorgt ervoor dat je kunst veilig wordt opgehangen en geen schade veroorzaakt aan je muren of het kunstwerk zelf.

Wall with two hanging fine-art photography pieces

Werk in bovenstaand beeld door Chris König

Conclusie

Bij het kiezen van een plek voor je kunst is het belangrijk rekening te houden met de hoogte en de grootte van het werk, en met de lichtinval in de kamer. Experimenteren met verschillende opstellingen en je kunst op verschillende manieren tentoonstellen kan elke kamer een frisse en persoonlijke uitstraling geven.

Wat de muur zelf betreft, is het van cruciaal belang te weten met welk soort oppervlak je werkt en welke hardware de beste ondersteuning biedt. Als je twijfelt, is het altijd een goed idee om advies te vragen aan een professional. Met deze tips in gedachten moedigen wij je aan om de kunst van het ophangen van kunst te omarmen en je interieur te veranderen in een mooie en persoonlijke weerspiegeling van jouw smaak en stijl.

Terug naar blog